Organ naklinin dinimizdeki yeri?
Benzer Konular
Organ nakli asrımızın birçok âlimi tarafından caiz görülmüştür. Çünkü bunda insanlar için büyük fayda vardır. Allah (c.c.) şöyle buyuruyor;…Her kim de birini (hayatını kurtararak) yaşatırsa, sanki bütün insanları yaşatmıştır… (Maide 32)
Organ nakli de bir başka insanın yaşamasına ve hayat bulmasına vesile olmaktır. Şer’î bir kaide şöyledir; Zarar imkân nispetince ortadan kaldırılır. Bu sebeple zor durumda olana yardımcı olmak, yaralıyı tedavi ettirmek, aç olanı doyurmak, esiri serbest bırakmak, hastaya ilaç vermek, canıyla veya daha ağır bir şekilde helak olma durumunda olanı kurtarmak yukarıdaki şer’î kaidenin bir gereğidir. (1)
İki çeşit organ nakli vardır;
Birincisi; kişinin kendi bedeninden bir azayı, dokuyu veya hücreyi alıp başka bir yerine nakletmesidir ki bunun caiz olması için şu şartlar gereklidir;
1-Yapılan bu nakil işlemine ihtiyaç duyulması gerekir. Eğer tezyin için yapılırsa caiz olmaz.
2-Nakil sırasında bedene herhangi bir zararın gelmemesi gerekir.
3-Tabiplerin zannı galibiyle bu operasyonun netice vermesi gerekir.
İkincisi; bir insandan başka bir insana yapılan organ naklidir. Bunun caiz olması için de yine şu şartlar gereklidir;
1-Kişi organ nakli yapmasıyla kendi canına zarar vermeyecek. Çünkü İslamda bir kimsenin canını kurtaran kişi kendi canına zarar vermemelidir. İki böbrekten birinin, iki böbreğini kaybetmiş birine verilmesi gibi.
2-Ölmesi kesinleşmiş birinin organların nakledilmesi için ölmeden önce bunu vasiyet etmesi ya da mirasçılarının buna müsaade etmesi gerekir. Bu durumda olan bir naklin de yukarıda belirtildiği gibi acil bir ihtiyaca binaen olması, tezyin için olmaması ve zannı galibin söz konusu olması gereklidir.
3-Kendisinden nakil yapılan kişi, nakil yapacak yaşa uygun olması gerekir. Eğer yaşı nâkile
erişmemişse o halde caiz olmaz. Çünkü bu nakil operasyonunun başarısız olması demektir.
Organların satılması sadece İslamda değil beşeri kanunlar, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Dünya Sağlık Örgütü başta olmak üzere birçok kuruluş tarafından engellemiş ve suç sayılmıştır.
Fakat kendisine organ bağışlanan kişinin, herhangi bir şart ve daha önceden bir isimlendirme olmadan hibe, hediye veya yardım yoluyla bağışlayana bir şeyler vermesi caizdir. Hatta övgüye layık, ahlaki bir güzelliktir.
Kaynak: İttihad’ul Ulema
Bir cevap yazın