Türkiye’nin Erbakan’ın emriyle Kıbrıs’a çıkışının 45’inci yıl dönümü… Bugün, Türkiye’deki azınlık tarafından Ecevit’in talimatı doğrultusunda yapıldığı iddia edilse de, dönemin Başbakan Yardımcısı Necmettin Erbakan tarafından emri verilen Kıbrıs Barış Harakatı’nın 45’inci yıl dönümü.
20 Temmuz 1974’te, dönemin Başbakan Yardımcısı Necmettin Erbakan’ın verdiği talimatla Türkiye, Kıbrıs Yarımadası’nda soydaşlarının yaşadığı zulme dur demek için, “Kıbrıs Barış Harekatı’nı” düzenledi. Başbakan Bülent Ecevit’in “Bazı görüşmeler yapmak üzere” İngiltere’de bulunduğu sırada harekat emrini veren Erbakan, Kıbrıs Türkleri’ne yardım elini uzattı, bölgede Türkiye’nin sesinin ilk kez duyulmasını sağladı.
Ecevit harekatı istemedi, İngiltere’ye gitti
Dönemin Başbakanı Bülent Ecevit, “Bir kısım görüşmeler yapmak üzere” İngiltere’ye gitti. Kıbrıs Türkleri yardım beklerken, Türkiye’deki endişeli bekleyişi yönlendirme görevi de, konumu itibariyle siyaseten zayıf olsa da dönemin Başbakan Yardımcısı merhum Necmettin Erbakan’a kaldı.
Başbakan Ecevit, herhangi bir çatışma yaşanmasını, gerilim çıkmasını, Rumlarla savaşılmasını istemedi. Erbakan ve arkadaşları ise, harekat konusunda daha ısrarcı davrandı. Dönemin İngiltere Büyükelçiliği tarafından hazırlanan raporlarda, Erbakan’ın Genelkurmay ile aynı çizgide ve harekatın gerekli olduğunu düşündüğü belirtilirken, niyetinin tüm Kıbrıs’ın alınması olduğu iddia ediliyor.
Sol medyanın sürekli Kıbrıs Fatihi olarak tanıttığı Ecevit, askeri harekat yapılmaması için ısrarcıydı. İngiltere Başbakanı Harold Wilson, İngiltere Dışişleri Bakanı James Callaghan ve Kıbrıs meselesini görüşmek üzere Londra’ya gelen ABD Dışişleri Bakan yardımcısı Joseph Sisco ile ayrı ayrı görüşmeler yaptı.
Erbakan emri verdi: Gemiler yüklendi!
Ecevit İngiltere’deyken Erbakan emri verdi, ve hazırlıklar başladı. Bir röportajında Erbakan, Ecevit’in Londra’dan döndüğünde gemilerin çoktan yüklendiğini söylemişti.
Ecevit’e muhtıra
Erbakan, Yunanlarla anlaşma yapmak isteyen Ecevit’e yazılı bir muhtıra verdi. Yeşil hatta kadar gidilmesi gerektiğini, aksi takdirde, birinci harekatta dökülen şehit kanlarının boşa gideceğini bildirdi. Eğer Yunanlarla bir anlaşma yapılacaksa, onların yeşil hattın gerisine çekilmeyi kabul etmeleriyle mümkün olacağını beyan etti. Aksi takdirde ikinci harekata başlanması için gerekli hazırlıkların başlatılması gerektiğini vurguladı.
“Biz Atatürk’e göre, siz Fatih’e göre hareket ediyorsunuz”
Ecevit bu şartlara razı olmadı, konu Milli Güvenlik Kurulu’na getirildı. Bazı bilgilere göre toplantıda Erbakan ve Ecevit arasında yedi saat süren bir tartışma yaşandı. Ecevit, Erbakan’ı ikna edemeyeceğini anladı ve son olarak şunları söyledi:
“Sizinle bu konularda anlaşmamız kolay değil. Çünkü biz CHP’liler, Atatürk’ün ‘Yurtta sulh, Cihanda sulh’ ilkesine bağlıyız. Sizler ise Fatih’in fetih ilkesine göre hareket ediyorsunuz.”
“Atatürk bizi desteklerdi”
Ama yedi saat süreyle Ecevit’in her mazeretinin, batının ve ABD’nin baskıları etkisinde olduğundan tutarsız olduğunu söyleyen Erbakan, bu sözün de tutarsız olduğunu şu sözlerle izah etti:
“Bu konuda da görüşünüz isabetli değildir. Eğer Atatürk bu toplantıda olsaydı sizin değil, bizim teklifimizi desteklerdi. Çünkü zamanında Hatay ilini Fransızlardan kopardığı gibi bu gün de Kıbrıs’ın tamamını alalım derdi.”
Ezanlar dinmedi, Türkler nefes aldı
Harekât sonucunda Türkiye’nin soydaşlarını unutmadığı dünya kamuoyuna duyuruldu. Merhum Erbakan’ın dirayetiyle, Kıbrıs Türkleri Rum zulmünden kurtulurken, bölgede ezanlar sesleri kısılmadı.
News
